Ngày 13/12/2024 tại TP. Hồ Chí Minh, Liên đoàn Luật sư Việt Nam phối hợp với Liên đoàn Luật sư Liên bang Đức và Hiệp hội các Phòng Thương mại và Công nghiệp Đức tổ chức Hội thảo với chủ đề “Quy định và thực tiễn áp dụng pháp luật về Trọng tài thương mại quốc tế tại Việt Nam và CHLB Đức”. Hội thảo nằm trong Kế hoạch hoạt động hợp tác năm 2024 trong khuôn khổ Chương trình hợp tác Đối thoại Nhà nước pháp quyền Việt Nam – CHLB Đức.
Về phía các đối tác CHLB Đức, tham dự Hội thảo có ông Ulrich Wessels – Chủ tịch Liên đoàn Luật sư Liên bang Đức, ông Stephan Wernicke – Giám đốc Pháp chế, Hiệp hội các Phòng Thương mại và Công nghiệp Đức, ông Peter Kompala – Trưởng đại diện phái đoàn Phòng Thương mại & Công nghiệp Đức tại Việt Nam cùng một số luật sư CHLB Đức.
Về phía Liên đoàn Luật sư Việt Nam, có Luật sư, Tiến sĩ Đỗ Ngọc Thịnh, Chủ tịch Liên đoàn Luật sư Việt Nam; Luật sư, Tiến sĩ Phan Trung Hoài – Phó Chủ tịch Liên đoàn Luật sư Việt Nam, Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Ủy viên Ban Thường vụ Liên đoàn, Chủ tịch Hội Trọng tài thương mại TP.HCM, cùng một số luật sư là Ủy viên Ban Thường vụ, Ủy viên Hội đồng luật sư toàn quốc, thành viên Câu lạc bộ Luật sư thương mại quốc tế.
Tham dự Hội thảo còn có các chuyên gia, các Luật sư hành nghề tới từ các công ty luật và các trọng tài viên đại diện cho Trung tâm Trọng tài tại Việt Nam.
Phát biểu khai mạc Hội thảo, Luật sư, Tiến sĩ Đỗ Ngọc Thịnh, Chủ tịch Liên đoàn Luật sư Việt Nam cho biết, Việt Nam đang hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng, các hoạt động thương mại kinh tế sẽ không thể tránh khỏi các tranh chấp trong các hoạt động kinh doanh thương mại. Từ đó, nhu cầu sử dụng luật sư trong tư vấn, giải quyết tranh chấp tại các trung tâm trọng tài thương mại quốc tế đã ngày càng gia tăng. Hội thảo được tổ chức sẽ góp phần nâng cao kiến thức về pháp luật trọng tài thương mại quốc tế, kinh nghiệm và kỹ năng của luật sư khi tham gia giải quyết tranh chấp thông qua trọng tài thương mại quốc tế. Tại Hội thảo, các chuyên gia của hai bên sẽ chia sẻ với các luật sư về sự phát triển của hoạt động trọng tài thương mại, các quy định của pháp luật về lĩnh vực trọng tài thương mại quốc tế và thực tiễn áp dụng để nâng cao hiệu quả dịch vụ pháp lý cho khách hàng. Đồng thời, chuyên gia và luật sư của CHLB Đức sẽ chia sẻ kinh nghiệm quốc tế trong lĩnh vực này cho luật sư Việt Nam.
Chủ tịch Liên đoàn Luật sư Việt Nam phát biểu khai mạc tại Hội thảo
Phát biểu tại phần khai mạc của Hội thảo, ông Ulrich Wessels – Chủ tịch Liên đoàn Luật sư Liên bang Đức chia sẻ kể từ khi hai hiệp hội ký kết Bản Ghi nhớ hợp tác vào năm 2020, Liên đoàn Luật sư Việt Nam và Liên đoàn Luật sư Liên bang Đức đã triển khai nhiều hoạt động hợp tác, tạo cơ hội cho đội ngũ Luật sư hai nước giao lưu, học tập nâng cao trình độ chuyên môn, từ đó góp phần cung cấp dịch vụ pháp lý có chất lượng cho khách hàng và cộng đồng doanh nghiệp. Ông hy vọng Hội thảo về lĩnh vực Trọng tài thương mại ngày hôm nay sẽ đón nhận được nhiều ý kiến trao đổi thảo luận sôi nổi từ phía các luật sư và trọng tài viên của Việt Nam.
Ông Stephan Wernicke – Giám đốc Pháp chế, Hiệp hội các Phòng Thương mại và Công nghiệp Đức bày tỏ niềm vui khi được chứng kiến đội ngũ luật sư hai nước kết nối cùng nhau và triển khai nhiều hoạt động giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm, đóng góp vào sự phát triển cho nghề luật sư ở mỗi nước cũng như phối hợp cung cấp dịch vụ pháp lý cho các doanh nghiệp của Đức tại Việt Nam, qua đó góp phần cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp phát triển và đẩy mạnh thu hút đầu tư của Đức vào Việt Nam trong thời gian tới.
Luật sư Phan Trung Hoài, Phó Chủ tịch Liên đoàn Luật sư Việt Nam phát biểu tại Hội thảo
Tại Hội thảo, các Luật sư và chuyên gia của hai nước sẽ trình bày một số tham luận về các quy định pháp luật về Trọng tài, giới thiệu một số mô hình tổ chức trọng tài, thực tiễn áp dụng pháp luật về Trọng tài ở mỗi nước và một số nội dung khác có liên quan tới chủ đề này.
Hội thảo bắt đầu với phần tham luận của ông Peter Kompala – Trưởng đại diện Phòng Thương mại và Công nghiệp Đức tại Việt Nam, trong đó ông nêu ra những con số thống kê về hợp tác kinh tế – thương mại giữa hai nước. Ông Kompala cho biết hiện nay có hơn 5.000 người Đức cư trú tại Việt Nam, chủ yếu ở TP. HCM, có 96 công ty sản xuất của Đức ở khu vực TP.HCM mở rộng và Khu vực hành lang Hà Nội-Hải Phòng. Các doanh nghiệp Đức đầu tư khoảng 2,7 tỷ USD và tạo ra khoảng 47.000 việc làm. Khối lượng thương mại song phương: 17,2 tỷ EUR (năm 2023). Các địa bàn hoạt động của doanh nghiệp Đức tại Việt Nam chủ yếu tại khu vực TP.HCM mở rộng, Đà Nẵng – Quảng Nam – Quảng Ngãi, Hành lang kinh tế Hà Nội – Hải Phòng, Phú Yên – Bình Định. Các khu vực này là trung tâm hoạt động kinh doanh của Đức, được hưởng lợi từ vị trí chiến lược và cơ sở hạ tầng phát triển.
Ông Peter Kompala – Trưởng đại diện Phòng Thương mại và Công nghiệp Đức tại Việt Nam
Tiếp đến, Chủ tịch Liên đoàn Luật sư Liên bang Đức Ulrich Wessels có bài tham luận với chủ đề “Vai trò của Đức như một trung tâm giải quyết tranh chấp quốc tế”. Ông nêu ra một số thông tin về thực trạng hoạt động trọng tài thương mại tại Đức, cụ thể trước đây tại Đức chưa có tòa án thương mại chuyên trách riêng biệt mà thay vào đó là “Phòng giải quyết các vấn đề thương mại” trong các tòa án quận. Hiện nay, với những nỗ lực cải cách về pháp luật, hệ thống pháp luật tại Đức kỳ vọng vào sự phát triển của Tòa án Thương mại Thành phố Stuttgart, được thành lập vào tháng 11/2020, là một trong hai Tòa án thương mại chuyên biệt ở Bang Baden Württemberg (bang lớn thứ 3 tại Đức), tòa còn lại ở Mannheim (là thành phố lớn thứ 2 của bang Baden-Württemberg sau Stuttgart). Ông chỉ ra một số tín hiệu tích cực về kết quả hoạt động của mô hình này và thống kê một vài số liệu về các vụ việc được giải quyết tại đây.
Chủ tịch Liên đoàn Luật sư Liên bang Đức Ulrich Wessels trình bày tham luận
Phiên 1 của Hội thảo bao gồm 03 bài trình bày của luật sư hai nước.
Luật sư Đinh Ánh Tuyết – Trưởng Văn phòng Luật sư IDVN trình bày về “Khung pháp lý của Trọng tài thương mại tại Việt Nam so sánh với Luật mẫu UNCITRAL và thực tiễn công nhận và thi hành phán quyết trọng tài nước ngoài tại Việt Nam theo Công ước New York năm 1958”. Luật sư Tuyết trình bày một số điểm khác biệt giữa luật mẫu UNCITRAL và Luật Trọng tài Thương mại 2010, cập nhật một số nội dung đề xuất sửa đổi Luật Trọng tài Thương mại 2010, cơ sở pháp lý về công nhận và thi hành phán quyết của trọng tài nước ngoài tại Việt Nam (đối chiếu giữa Công ước New York 1958 và Bộ Luật Tố tụng Dân sự 2015).
Luật sư Đinh Ánh Tuyết trình bày về khung pháp lý về Trọng tài thương mại tại Việt Nam
Tiếp đến là một số khuôn khổ pháp lý về trọng tài thương mại tại Đức được Luật sư Jan Schaefer, Ủy ban Tổ tụng dân sự và Thủ tục tố tụng, Liên đoàn Luật sư Liên bang Đức chia sẻ tới Hội thảo. Ông Schaefer thông tin tới các đại biểu về các tổ chức trọng tài ở Đức như Viện Trọng tài Đức (DIS), tại Bonn/Berlin (tổ chức lớn nhất của Đức), Tòa án trọng tài tại Phòng Thương mại và Công nghiệp, các tổ chức trọng tài theo lĩnh vực như Trọng tài của Hiệp hội Cà phê Đức tại Phòng Thương mại Thành phố Hamburg. Ông trích dẫn một số nguồn luật về Trọng tài như Công ước New York 1958, Bộ Luật Tố tụng Dân sự của Đức, Luật Mẫu UNCITRAL, Quy tắc của các tổ chức trọng tài (như Viện Trọng tài Đức)..vv.. Bên cạnh đó, ông cũng đưa ra một số đánh giá về ưu điểm và hạn chế của phương thức Trọng tài tại Đức.
Luật sư Jan Schaefer chia sẻ về khuôn khổ pháp lý về Trọng tài thương mại tại Đức
Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Ủy viên Ban Thường vụ Liên đoàn, Chủ tịch Hội Trọng tài thương mại TP. Hồ Chí Minh có bài trình bày về thực tiễn áp dụng quy định pháp luật trong các hoạt động Trọng tài thương mại tại TP. Hồ Chí Minh và giới thiệu về quá trình hình thành và phát triển của Hội Trọng tài thương mại TP. Hồ Chí Minh.
Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Ủy viên Ban Thường vụ, Chủ nhiệm Cơ quan Truyền thông LĐLSVN giới thiệu về
Hội Trọng tài thương mại TP. HCM
Buổi chiều cùng ngày được diễn ra với 02 phiên.
Mở đầu Phiên 2, Luật sư Châu Việt Bắc – Phó Tổng Thư ký Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam (VIAC) giới thiệu về quá trình hình thành và hoạt động của VIAC.
Luật sư Châu Việt Bắc giới thiệu về Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam
Sau đó, GS.TS. Stephan Wernicke – Giám đốc Pháp chế, Hiệp hội các Phòng Thương mại và Công nghiệp Đức đã giới thiệu về Tòa án Trọng tài trực thuộc Hiệp hội. Hiệp hội các Phòng Thương mại và Công nghiệp Đức được thành lập từ năm 1894, có trụ sở tại Berlin, là một tổ chức gồm 79 Văn phòng đại diện tại Đức cho các doanh nghiệp trong nước, với 3,5 triệu doanh nghiệp là thành viên của Hiệp hội. Ở phạm vi quốc tế, Hiệp hội có 150 chi nhánh tại 93 quốc gia, với 46,000 hội viên. Tòa án Trọng tài trực thuộc Hiệp hội hoạt động từ ngày 1/11/2024. Ông nêu ra một số điểm nhấn trong hoạt động và vận hành của Tòa án Trọng tài này bao gồm một số quy tắc; việc quản lý thủ tục được số hóa hoàn toàn cho các bên, trọng tài và cơ quan quản lý; công cụ quản lý thời gian hiệu quả; kiểm soát chất lượng; triển vọng trong ứng dụng Trí tuệ nhân tạo.
GS. Wernicke giới thiệu về Tòa án Trọng tài tại Hiệp hội các Phòng Thương mại và Công nghiệp Đức
Phiên 3 là phiên thảo luận bàn tròn với sự tham gia của 04 luật sư là Luật sư Đinh Ánh Tuyết, Luật sư Hoàng Nguyễn Hạ Quyên, Luật sư Jan Schaefer, Luật sư Leif Schneider (hiện đang hành nghề tại Việt Nam). Các chuyên gia đã cùng nhau trao đổi về một số nội dung như: Sự khác biệt về văn hóa và pháp lý của hai nước; Những chuyển động gần đây của Luật Trọng tài như thực tiễn áp dụng, cải cách sửa đổi; Lựa chọn địa điểm trọng tài; Trọng tài theo thể chế (Institutional) và Trọng tài vụ việc (Ad-hoc); Úng dụng của Trí tuệ nhân tạo trong Trọng tài, Tác động của AI đến thủ tục trọng tài, Vấn đề về an ninh và bảo mật.
Các chuyên gia thảo luận chuyên đề tại Phiên 3
Phát biểu bế mạc Hội thảo, Luật sư, Tiến sĩ Đỗ Ngọc Thịnh, Chủ tịch Liên đoàn Luật sư Việt Nam và ông Ulrich Wessels –Chủ tịch Liên đoàn Luật sư Liên bang Đức đánh giá cao những tham luận tại Hội thảo và hy vọng hai hiệp hội tiếp tục phối hợp tổ chức hiệu quả nhiều hoạt động giữa đội ngũ luật sư hai nước. Hội thảo đã góp phần để thúc đẩy mối quan hệ hợp tác trong lĩnh vực pháp luật và việc cung cấp các dịch vụ pháp lý của Luật sư thương mại quốc tế và Trọng tài viên hai nước Việt Nam và Đức, đồng thời là diễn đàn để đội ngũ luật sư hai nước cùng thảo luận về các vấn đề pháp luật Việt Nam cũng như những nội dung mà doanh nghiệp Đức quan tâm khi hợp tác đầu tư với Việt Nam và cơ chế giải quyết tranh chấp thông qua phương thức Trọng tài.
Một số hình ảnh tại Hội thảo:
